Tag: Dla

archeologiabiblijna.wordpress.com/2011/12/29/pieczec-ze-swiatyni-w-jerozolimie-czyste-dla-jahwe/

Pieczęć ze świątyni w Jerozolimie: „czyste dla Jahwe”

Opublikowano 29 Grudzień 2011 by masoret

W niedzielę (25.12) Izraelski Zarząd Starożytności (IAA) na specjalnej konferencji prasowej ogłosił kolejne ciekawe odkrycie dokonane przez archeologów, którzy badają zasypany kanał ściekowy z I wieku w pobliżu pozostałości świątyni w Jerozolimie.

Przedmiotem tym jest niewielka ceramiczna pieczęć o średnicy ok. 2 cm. Znajduje się na niej napis pismem kwadratowym w dwóch linijkach, na górze: דכא (dk’) i na dole: ליה (ljh).

W języku aramejskim górne słowo דכא lub דכ oznacza „czysty”. W dolnym zwrocie po przyimku ל („dla”) występują dwie hebrajskie litery JH (יה, Jah) będące często używaną skróconą formą imienia Bożego JHWH (יהוה, Jahwe).

Inskrypcję można więc przetłumaczyć jako „czyste dla Jah(we)”.

Jak uważają związani z IAA archeolodzy Eli Shukron i Ronny Reich, pieczęć ta była umieszczana na przedmiotach, które zostały oczyszczone w sposób rytualny. Ceremonialna czystość wymagana przez Prawo Mojżeszowe była niezbędna, żeby wejść na teren świątyni lub coś do niej wnieść. Pieczątka byłą czymś w rodzaju kuponu lub voucheru poświadczającego taką czystość.

Uczeni potwierdzają też, że wzmianki o takich pieczęciach zawiera Miszna, dzieło judaizmu rabinicznego z początku III wieku (w traktacie Szekalim 5:1-5), oraz że mówi się o nich w Talmudzie, komentarzach rabinów z III i IV w. Jednak w pismach tych nie wyjaśniono, jaką treść zawierały pieczątki. Do tej pory nie było też żadnego innego potwierdzenia takiej praktyki.

„Jest to pierwszy tego typu obiekt, jaki został znaleziony” – powiedzieli Shukron i Reich. – „Produkty, które przynoszono do świątyni musiały być oznaczone jako czyste, a ta pieczęć do tego właśnie była używana”.

Odkrycia dokonano pod tzw. Łukiem Robinsona, czyli pozostałościami schodów, które przed zburzeniem miasta w 70 roku n.e. prowadziły z najważniejszej ulicy Jerozolimy do świątyni.

Na konferencji byli też obecni przedstawiciele rządu Izraela, minister kultury pani Limor Livnat oraz minister edukacji Gideon Saar.

Saar podkreślił, że znalezisko jest kolejnym dowodem na to, że Żydzi od wieków zamieszkują Jerozolimę. Natomiast minister kultury zwróciła uwagę, że skoro tak cenne znaleziska są znajdowane w pobliżu miejsca świątyni, to o ileż bogatsze byłyby wyniki wykopalisk na terenie dawnego miejsca kultu.

Obecnie teren ten znajduje się pod kontrolą muzułmańską, a na miejscu świątyni znajduje się meczet. Nie prowadzi się tam żadnych prac archeologicznych.

(…)